Bez zbędnych wstępów przedstawiam Ci 10, o których warto pamiętać pracując z dowolną grupą. Nieważne, czy będą to dzieci, młodzież czy dorośli. Te zasady sprawdzą się w każdym przypadku. Pracując z grupą podskórnie czujemy pewnie każdą z nich. Ja pozwoliłem sobie wyciągnąć je na wierzch, żeby łatwiej było nam je sobie uświadomić.
1. Pozytywność
Dlaczego to takie ważne?
Już od jakiegoś czasu wiemy, że pozytywne działanie jako jedyne przynosi trwałe rezultaty. Jest to jedyna metoda wychowawcza, która rzeczywiście działa. Wzmacniamy dobre strony i pomagamy je budować. Oczywiście nie oznacza to kiedyś bardzo modnego „bezstresowego wychowania”. Granice są szalenie istotne. Wydobywamy jednak z dzieci to co najlepsze, bo przecież ich potencjał jest nieograniczony.
O czym warto pamiętać
Jeśli miałbym wybrać tylko jedną, najważniejszą radę – jak pracować z dziećmi, to zdecydowanie byłaby to właśnie ta.
2. Wszyscy są zaangażowani – także prowadzący
Dlaczego to takie ważne?
Początkowo ten punkt brzmiał, że wszyscy uczestniczą, ale tak będzie brzmiał lepiej.
Jeśli jakiś uczestnik Twoich zajęć nie będzie zaangażowany, to zacznie się nudzić i albo przestanie uczestniczyć w zajęciach albo zacznie Ci je psuć. Dlatego tak istotne jest, żeby wszystko co będziesz proponować swojej grupie było interesujące.
Prowadzący również może brać udział w zajęciach. Generalnie chodzi o to, żeby dzieciaki widziały Twoje zaangażowanie i entuzjazm – bo to przecież zaraźliwe! Nie musisz brać udziału w każdej grze. Czasem potrzebny jest przecież sędzia, czy prowadzący.
O czym warto pamiętać
- dobieraj takie formy, które zaangażują całą grupę
- zwróć uwagę na to, kim są uczestnicy, żeby dobrać odpowiednie narzędzia
3. Przygotuj się
Dlaczego to takie ważne?
Każdy z nas jest nieco inny. Niektórzy lubią mieć wszystko zapięte na ostatni guzik inny mają ogólny zarys lub idą całkowicie na żywioł. Pamiętaj jednak, że pewne zajęcia wymagają wcześniejszych przygotowań. Nie warto zostawiać tego na ostatnią chwilę. Będzie to pokazywało Twoje zaangażowanie zamiast przygotowywania kolorowych karteczek przy naszej grupie, czy wycinanie czegoś.
O czym warto pamiętać
- miej gotowe wszystkie materiały wcześniej
- pomaga to też zapanować nad grupą – jeśli będziesz się wahać dzieci naturalnie będą próbowały wejść Ci na głowę
4. Miej coś jako plan B
Dlaczego to takie ważne
Zawsze coś może pójść nie tak. Może to być całkowicie niezależne od Ciebie. Już nawet nie chodzi o zmianę pogody, czy powiększenie się lub drastyczne zmniejszenie się grupy. Takie rzeczy po prostu się dzieją. Dlatego zawsze warto mieć coś w zanadrzu.
O czym warto pamiętać
- możesz używać zabaw, które łatwo modyfikować
- miej zawsze pod ręką nasz poradnik – jeśli będzie trzeba, wybierzesz odpowiednią zabawę, czy przerywnik
- zawsze możesz mieć gotowy scenariusz, który możesz wykorzystać w innym terminie – więc na pewno się nie zmarnuje
5. Zmieniaj tempo
Dlaczego to takie ważne
Obserwuj co się dzieje i reaguj. Zazwyczaj warto trzymać się schematu, że po bardziej aktywnym elemencie robimy coś statycznego. Warto jeszcze obserwować jaką energią dysponuje grupa. Jeśli trzeba przerwij dany blok i zrób szybszy przerywnik lub taki, który skoncentruje Twoją grupę.
O czym warto pamiętać
- obserwuj grupę i reaguj
- miej przygotowane coś na zmianę tempa
- Nic na siłę – jeśli grupa jest zaangażowana w realizację zadania nie zmieniaj tego. Oczywiście jest zasada, żeby przerwać w najlepszym miejscu, tak żeby grupa czuła ekscytujący niedosyt, ale mądrze z niej korzystaj
6. Mądra praca w grupie
Dlaczego to takie ważne
Najgorsze co może być w pracy w grupie to 1 osoba robi, a reszta patrzy. Uczestnicy szybko się nudzą i mają poczucie niesprawiedliwości. Dlatego jeśli przygotowujesz takie zadania, to dobrze przemyśl wszystkie aspekty.
O czym warto pamiętać
- ilu uczestników realnie będzie realizowało dane zadanie
- czy to na pewno jest zadanie dla grupy
- jak dobrze grupa musi ze sobą współpracować, żeby je wykonać
7. Coś nowego, coś starego
Dlaczego to takie ważne
Zawsze powinien być jakiś element, powtórzenia oraz nowych umiejętności. Dotyczy to głównie grup, z którymi pracujemy regularnie. Możemy przypomnieć coś, co było na poprzednim spotkaniu. Sprawdzić jak się to utrwaliło i czy nadal jest atrakcyjne. Trzeba jednak stymulować cały czas czymś nowym. Odkrywać nowe rzeczy i pokazywać coś co nie jest znane.
O czym warto pamiętać
- miej przygotowane wszystko do powtórzenia poprzedniej „starej” rzeczy
- zastanów się w jaki sposób przedstawić coś nowego – tak żeby grupa jak najszybciej i łatwo się tego nauczyła
8. Cel
Dlaczego to takie ważne
Zawsze wiedz co chcesz osiągnąć swoimi zajęciami. Celem może być sama dobra zabawa. Choć wiadomo, że nawet jeśli to chcemy osiągnąć, to warto tam przemycić jakieś fajne i wartościowe treści. Przygotuj cel swoich zajęć i niech będzie on tylko jeden (główny). Tak żeby się nie rozdrabniać. Później do tego mogą dojść cele poboczne.
O czym warto pamiętać
- Gdy już masz ogólny cel, skorzystaj z celu SMART, który pozwoli Ci rozbić go na poszczególne zadania, zamierzenia. Czyli Twój cel będzie: Szczegółowy, Mierzalny, Ambitny/Atrakcyjny, Realny, Terminowy. Dla przykładu: Na sobotnich zajęciach grupa nauczy się śpiewać 3 nowe piosenki
- Pamiętaj również, że nie trzeba kurczowo trzymać się planu. Jeśli masz cel zajęć – zrób tak, żeby to on został osiągnięty, a dróg do jego realizacji jest wiele
- W większości przypadków warto jasno zakomunikować na samym początku co będzie celem zajęć. Zostaw jednak miejsce na jakaś tajemnicę, czy niespodziankę
9. Forma a treść
Dlaczego to takie ważne
To pewnie zupełnie oczywiste, ale zajęć andrzejkowych nie będziesz robić w formie pogadanki. Jest tyle innych form i to bardziej atrakcyjnych. Zawsze najważniejszy jest cel zajęć i pod niego dobieramy formę, która będzie ten cel realizowała.
Nie ma przecież przeszkód, żeby treści poważne przekazać w formie gry – trzeba to jednak zrobić z głową i pamiętać, na czym nasza grupa się wtedy skupi bardziej – czy na grze, czy na treści.
O czym warto pamiętać
- Treść zajęć jest zawsze najważniejsza, ale bez odpowiedniej formy, może nam się nie udać jej właściwie przekazać
- Forma musi być też jasna dla uczestników – jeśli grupa czegoś nie zrozumie może to spowodować sporo zamieszania
10. Stałe elementy
Dlaczego to takie ważne
Ten element jest również zdecydowanie bardziej istotny dla grupy, z którą pracujemy w dłuższej perspektywie. Ale przyda się również dla prowadzących. Pozwala to utrzymywać pewien schemat. Pozwala to pilnować czasu i właściwego przebiegu zajęć.
O czym warto pamiętać
Takie stałe elementy to np.:
- stałe, takie samo przywitanie na samym początku
- Taka sama forma podsumowania
- Zawsze po przywitaniu przypominamy sobie starą rzecz
- Taki sam sposób pożegnania
- Co jeszcze może być takim stałym elementem?
Podsumowanie
Oto 10 sposobów na jeszcze lepszą pracę z Twoją grupą. Wydaje mi się, że dwie najważniejsze rzeczy, jakie wychodzą z tego dekalogu, to obserwacja i odpowiednie reagowania na grupę i jej dynamikę, a także bycie przygotowanym i otwartym na to co się będzie działo.
A jak Ty to widzisz? Daj znać w komentarzu!
I pamiętaj – baw się dobrze na swoich zajęciach, bo są one również dla Ciebie.
